จีน
ผลประโยชน์ของจีนในแอฟริกากำลังถูกกำหนดโดยการแข่งขันด้านพลังงานทดแทน
ในสองทศวรรษที่ผ่านมา ความสัมพันธ์จีน-แอฟริกาลึกซึ้งขึ้น โฟกัสความร่วมมือด้านพลังงานสีเขียวและแร่ธาตุสำคัญ แอฟริกามีกังวลด้านสิทธิมนุษยชนและการพัฒนาอุตสาหกรรมท้องถิ่น
Key Points
- ความสัมพันธ์จีน-แอฟริกาเติบโตขึ้นอย่างมากในด้านเศรษฐกิจและโครงสร้างพื้นฐาน จีนเป็นคู่ค้ารายใหญ่ที่สุดของแอฟริกาเน้นสร้างถนน ทางรถไฟ และโครงการพลังงาน
- ฟอรั่มความร่วมมือจีน-แอฟริกาโฟกัสพลังงานทดแทน โดยจีนและแอฟริกาเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงสู่พลังงานสีเขียว
- แอฟริกามีแร่สำคัญ เช่น ทองแดง โคบอลต์ และลิเธียม, จีนลงทุนในเหมืองแร่ โดยเฉพาะใน DRC, ซิมบับเว และโมร็อกโก ส่วนแอฟริกาต้องการพัฒนามูลค่าในประเทศ
ในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา ความสัมพันธ์ระหว่างจีนและแอฟริกาได้พัฒนาขึ้นอย่างลึกซึ้งด้วยความร่วมมือทั้งด้านเศรษฐกิจ การลงทุน และโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะในด้านการสร้างถนน ทางรถไฟ และพลังงาน จนกระทั่งจีนกลายเป็นคู่ค้าทางเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดของแอฟริกา การประชุมฟอรั่มความร่วมมือจีน-แอฟริกา (FOCAC) ครั้งล่าสุดที่ปักกิ่งได้เผยแนวโน้มใหม่ที่เน้นพลังงานทดแทน โดยทั้งสองภูมิภาคเป็นผู้นำสำคัญในการเปลี่ยนผ่านไปสู่พลังงานสีเขียวทั่วโลก
แอฟริกามีทรัพยากรแร่ธาตุสำคัญหลายชนิด เช่น ทองแดง โคบอลต์ และลิเธียม ซึ่งจำเป็นสำหรับเทคโนโลยีพลังงานหมุนเวียน การแข่งขันเพื่อครอบครองแร่ธาตุเหล่านี้เกิดขึ้นอย่างเข้มข้น โดยมีจีน สหรัฐอเมริกา และยุโรปเป็นผู้เข้าร่วมสำคัญ จีนเป็นนักลงทุนหลักในเหมืองแร่ของแอฟริกา โดยเฉพาะในประเทศกินี แซมเบีย ซิมบับเว แอฟริกาใต้ และสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (DRC) ซึ่งมีแร่ธาตุที่จำเป็นสำหรับการผลิตแบตเตอรี่ลิเธียม
อย่างไรก็ตาม จีนได้รับคำวิจารณ์เกี่ยวกับการมุ่งเน้นการเพิ่มมูลค่าในประเทศของตนเองมากกว่าที่จะส่งเสริมตลาดในแอฟริกา ส่งผลให้หลายประเทศในทวีปต้องการเพิ่มมูลค่าให้กับแร่ธาตุของตนเองแทนการส่งออกวัตถุดิบ จีนควบคุมขั้นตอนการผลิตแผงโซลาร์เซลล์ถึง 80% ซึ่งส่งผลให้ราคาลดลงและกระทบต่ออุตสาหกรรมท้องถิ่นของแอฟริกา
ในขณะที่จีนวางแผนลงทุนในโรงงานแบตเตอรี่และการพัฒนาแหล่งแร่เหล็กใหม่ในแอฟริกา ยังมีปัญหาด้านสภาพการทำงานและสิทธิมนุษยชนที่จำเป็นต้องแก้ไข ประเทศในแอฟริกาควรร่วมมือกับจีนอย่างใกล้ชิด เรียนรู้จากวิธีการจัดการที่ประสบความสำเร็จในตลาดเกิดใหม่อื่น ๆ และมุ่งมั่นที่จะเพิ่มพูนความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีและการผลิตอุตสาหกรรม เพื่อให้สามารถแข่งขันในตลาดโลกได้อย่างมีประสิทธิภาพ
โดยสรุป ความร่วมมือด้านพลังงานสีเขียวและการลงทุนในแอฟริกาที่เพิ่มขึ้นของจีนนำมาสู่ทั้งโอกาสและท้าทายสำหรับประเทศในทวีปแอฟริกา ซึ่งจำเป็นต้องบริหารจัดการความสัมพันธ์และการพัฒนาอุตสาหกรรมของตนเองอย่างมีวิจารณญาณและรอบคอบ
Source : ผลประโยชน์ของจีนในแอฟริกากำลังถูกกำหนดโดยการแข่งขันด้านพลังงานทดแทน
จีน
อิทธิพลของจีนเพิ่มมากขึ้นในการเจรจาเรื่องสภาพอากาศของ COP29 ขณะที่ผู้นำสหรัฐฯ หมดสิ้นลง
การเจรจาสภาพภูมิอากาศ 2024 ที่บากูเน้นระดมทุนช่วยประเทศกำลังพัฒนา ท่ามกลางการโต้แย้งด้านการเงิน ผลลัพธ์ไม่โดดเด่น แต่มุ่งมั่นเพิ่มช่วยเหลือสามเท่า โดยจีนมีบทบาทเพิ่มขึ้น
Key Points
การเจรจาสภาพภูมิอากาศของสหประชาชาติปี 2024 สิ้นสุดที่เมืองบากู โดยมีเป้าหมายหลักในการระดมทุนเพื่อให้ประเทศกำลังพัฒนาปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ แต่ความก้าวหน้ายังคงช้า ในการประชุม COP29 ประเทศสมาชิกตกลงเพิ่มคำมั่นสัญญาการช่วยเหลือการเงิน แต่ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการจริงในระยะยาว
ความท้าทายสำคัญคือการตัดสินใจว่าประเทศใดควรรับผิดชอบค่าใช้จ่าย โดยจีนซึ่งเป็นผู้ปล่อยก๊าซเรือนกระจกรายใหญ่ บทบาทที่เพิ่มขึ้นได้รับการพูดถึงอย่างกว้างขวาง COP29 สนับสนุนให้ประเทศกำลังพัฒนาบริจาคตามความสมัครใจ และประนีประนอมหวนให้ทุกฝ่ายทำงานร่วมกันเพื่อเพิ่มการเงินอย่างยั่งยืน
- การประชุมมีจุดสว่างที่เกิดจากข้อตกลงข้างเคียง เช่น การไม่พัฒนาโครงการพลังงานถ่านหินใหม่ และคุ้มครองมหาสมุทร ทว่าหลังจบการประชุม การเจรจาสภาพภูมิอากาศอาจต้องรีบูตจากการเจรจาไปสู่การปฏิบัติจริง และตั้งกฎระเบียบเข้มงวดต่อเจ้าภาพการประชุมในอนาคต
การประชุมเจรจาเรื่องสภาพภูมิอากาศของสหประชาชาติ COP29 ที่เมืองบากู อาเซอร์ไบจาน ในปี 2024 จบลงด้วยผลลัพธ์ที่แม้ว่าจะไม่ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม แต่ก็ไม่ถือว่าล้มเหลวด้วยเช่นกัน งานหลักของการประชุมคือการระดมทุนเพื่อช่วยเหลือประเทศกำลังพัฒนาในการพัฒนาความยืดหยุ่นต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและส่งเสริมการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ยั่งยืน แต่ความท้าทายคือการกำหนดว่าใครควรเป็นผู้ให้ทุน ซึ่งผลลัพธ์สะท้อนถึงพลวัตระหว่างประเทศที่เปลี่ยนแปลงและบทบาทสำคัญของจีนในกระบวนการนี้
สามสิบปีที่ผ่านมาของการเจรจาเกี่ยวกับสภาพภูมิอากาศ ซึ่งเริ่มตั้งแต่การประชุมริโอเอิร์ธในปี 1992 ได้มุ่งเน้นไปที่การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก หยุดการสนับสนุนพลังงานฟอสซิล และป้องกันการตัดไม้ทำลายป่า แม้ว่าจะมีความก้าวหน้าเพียงช้า แต่ในปี 2024 การปล่อยก๊าซเรือนกระจกยังคงสูงเป็นประวัติการณ์ และรัฐบาลทั่วโลกยังคงสนับสนุนพลังงานฟอสซิล การพยายามรักษาอุณหภูมิให้ต่ำกว่า 1.5 องศาเมื่อเทียบกับยุคก่อนอุตสาหกรรมยังไม่สำเร็จ
ประเด็นที่เน้นคือการให้การสนับสนุนทางการเงินแก่ประเทศที่ยากจนที่สุดซึ่งต้องการเงินถึง 1.3 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ ต่อปีภายในปี 2035 เพื่อที่จะปรับตัวและพัฒนาที่ยั่งยืน แต่การประชุมสามารถตกลงเพิ่มคำมั่นสัญญาเพียง 300 พันล้านดอลลาร์ต่อปีภายในปี 2035 ซึ่งยังห่างไกลจากเป้าหมายที่แท้จริง ข้อเสนอต่างๆ เช่น การเก็บภาษีการขนส่งและการบินระหว่างประเทศ และข้อเสนออื่นๆ ยังคงอยู่ในระหว่างการพิจารณา
บทบาทของจีนในฐานะผู้ปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ใหญ่ที่สุดและเป็นเศรษฐกิจที่ใหญ่เป็นอันดับสองถูกพิจารณาอย่างรุนแรง จนเกือบทำให้การประชุมต้องหยุดชะงัก แต่ในที่สุดก็มีการประนีประนอม โดยไม่ได้คาดหวังว่าจีนจะให้การสนับสนุนเงินทุนในขนาดที่เทียบเท่ากับประเทศที่พัฒนาแล้ว
นอกจากนี้ข้อตกลงข้างเคียง เช่น การไม่พัฒนาพลังงานถ่านหินใหม่ การคุ้มครองมหาสมุทร และการลดปล่อยก๊าซมีเทน ยังคงเป็นสัญญาณของความก้าวหน้าบางประเภทในการประชุมที่มีการแบ่งส่วนและความเห็นไม่ตรงกัน นอกจากนี้ยังมีการเรียกร้องให้มีการปฏิรูปกระบวนการเจรจา COP เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินการจากการเจรจาในอดีต และเพิ่มข้อกำหนดคุณสมบัติสำหรับประเทศเจ้าภาพที่ไม่สนับสนุนการเปลี่ยนแปลงจากพลังงานฟอสซิล การเจรจาครั้งนี้สะท้อนถึงความจำเป็นในการแก้ไขปัญหาที่ชัดเจนและยั่งยืนในระดับโลกเพื่อความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นในอนาคต
Source : อิทธิพลของจีนเพิ่มมากขึ้นในการเจรจาเรื่องสภาพอากาศของ COP29 ขณะที่ผู้นำสหรัฐฯ หมดสิ้นลง
จีน
เหตุใดจีนจึงกังวลเกี่ยวกับการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีทรัมป์คนที่สอง และวิธีที่ปักกิ่งจะมีปฏิกิริยาอย่างไร
โดนัลด์ ทรัมป์อาจกลับสู่ทำเนียบขาวพร้อมนโยบาย “อเมริกามาก่อน” ที่แข็งกร้าวต่อจีน ท่ามกลางความท้าทายทางเศรษฐกิจ ที่กระทบต่อบทบาทนานาชาติและความสัมพันธ์ทางการค้า
Key Points
โดนัลด์ ทรัมป์วางแผนที่จะกลับไปทำเนียบขาว โดยกำหนดนโยบายต่างประเทศในเจตนารมณ์ "อเมริกามาก่อน" สร้างความกังวลให้จีน และความสัมพันธ์ระหว่างวอชิงตันกับปักกิ่งที่อาจเย็นลง
การเก็บภาษีที่อาจสูงขึ้นถึง 60% สำหรับสินค้าจีน และการจำกัดเทคโนโลยีสหรัฐที่ไหลเข้าจีน จะเป็นอีกหนึ่งความท้าทายต่อเศรษฐกิจจีน
- จีนอาจหันไปพึ่งพาพันธมิตรนอกพื้นที่ตะวันตก เช่น อาเซียนและอ่าวไทย สร้างความสมดุลให้กับเศรษฐกิจตัวเอง ขณะที่ความร่วมมือจากอิหร่านและรัสเซียอาจยังมีบทบาทอยู่
เนื้อหาได้กล่าวถึงการกลับมาที่ทำเนียบขาวของโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งมีความเป็นไปได้ในการเปลี่ยนแปลงแนวทางการจัดการนโยบายต่างประเทศของสหรัฐฯ ในอีกสี่ปีข้างหน้า ทรัมป์มีแผนที่จะดำเนินนโยบาย “อเมริกามาก่อน” ซึ่งมุ่งเน้นการให้ความสำคัญกับผลประโยชน์ของสหรัฐอเมริกาเป็นหลัก แนวนโยบายนี้อาจทำให้สหรัฐฯ กลายเป็นชาติโดดเดี่ยวมากกว่าภายใต้ประธานาธิบดีโจ ไบเดน
ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับบางประเทศอาจมีการเปลี่ยนแปลง เช่น ฮังการีและอินเดียอาจยินดีต่อการกลับมาของทรัมป์ ในขณะที่จีนอาจไม่ต้อนรับภาษีศุลกากรที่สูงขึ้น อัตราภาษีนำเข้าจีนอยู่ภายใต้ทรัมป์สมัยแรก และอาจเพิ่มขึ้นสูงถึง 60% ซึ่งอาจกระทบต่อการส่งออกและการฟื้นฟูเศรษฐกิจของจีน แน่นอนว่า จีนต้องเผชิญกับความท้าทายทางเศรษฐกิจหลายด้าน ทั้งราคาทรัพย์สินที่ตกต่ำและอัตราการว่างงานที่สูง
การที่จีนสนับสนุนรัสเซียในสงครามยูเครนก็เป็นจุดหนึ่งที่ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างจีนและสหรัฐฯ ยิ่งซับซ้อนขึ้น สหรัฐฯ อาจใช้นโยบายที่เข้มงวดกับจีนต่อไป อย่างเช่นการจำกัดการส่งออกเทคโนโลยีไปยังจีน และกลยุทธ์การแยกส่วนทางเศรษฐกิจเพื่อลดการพึ่งพาประเทศจีน
สำหรับอนาคตของไต้หวัน การเลือกข้างอาจมีความไม่ชัดเจนภายใต้การบริหารของทรัมป์ ทรัมป์อาจใช้ไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของการเจรจากับจีน ทั้งนี้เนื้อหาได้ชี้ให้เห็นว่า ไต้หวันเป็นผู้ผลิตสารกึ่งตัวนำหลักของโลก ซึ่งสำคัญต่อทั้งอุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์และเอไอ
สุดท้าย ทรัมป์ได้ประกาศว่า หากเขาชนะในระยะที่สอง อีลอน มัสก์อาจถูกแต่งตั้งเป็นหัวหน้าคณะกรรมการประสิทธิภาพของภาครัฐ แต่เพราะเทสลาของมัสก์พึ่งพาตลาดจีนอย่างมาก บทบาทนี้อาจมีผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับจีน ทรัมป์และมัสก์อาจจะต้องหาแนวทางที่ช่วยเชื่อมโยงความแตกต่างที่เกิดขึ้นได้ในอนาคต
จีน
ทรัมป์, สี และปูติน: รักสามเส้าที่ผิดปกติและมีความสำคัญระดับโลก
ทรัมป์ต้องการแยกรัสเซียและจีนเพื่อประโยชน์สหรัฐฯ แต่ความพยายามเปิดใจรับรัสเซียอาจทำให้พันธมิตรยุโรปกับสหรัฐฯ แยกจากกันและอ่อนแอลงในอนาคตได้
Key Points
โทรศัพท์พูดคุยระหว่างโดนัลด์ ทรัมป์ และวลาดิมีร์ ปูติน ย้ำถึงความพยายามในการฟื้นความสัมพันธ์สหรัฐฯ-รัสเซีย และยุติวิกฤติยูเครน ขณะเดียวกัน ทรัมป์ต้องการแยกรัสเซียและจีนออกจากกันโดยใช้ความไม่ลงรอยกันระหว่างสองประเทศ
ความสัมพันธ์รัสเซีย-จีนยังมีปัญหาภายในและรัสเซียระวังบทบาทจีนในเอเชียกลาง แต่ปูตินยังคงใช้ทรัพยากรทางเศรษฐกิจและการทูตจีนเพื่อคงความสัมพันธ์ที่แนบแน่นไว้
- การคาดการณ์ทรัมป์จะทำข้อตกลงกับปูตินเพื่อยอมรับดินแดนยูเครนซึ่งรัสเซียยึดตั้งแต่ปี 2014 รวมถึงการลดขนาดความมุ่งมั่นต่อ NATO แต่กลับอาจทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯและยุโรปอ่อนแอลง
รายงานการสนทนาทางโทรศัพท์ระหว่างโดนัลด์ ทรัมป์ ที่กำลังจะเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา กับวลาดิมีร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ได้เผยให้เห็นถึงทิศทางของความสัมพันธ์ระหว่างทั้งสองประเทศในอนาคต แม้ว่าทางเครมลินจะรีบปฏิเสธข่าวนี้โดยทันที โดยทรัมป์ได้เตือนปูตินเกี่ยวกับความรุนแรงที่อาจเกิดขึ้นในยูเครน พร้อมย้ำว่ากองทัพสหรัฐฯ ยังมีอยู่ในยุโรปอย่างมากมาย
ความสัมพันธ์นี้และการสื่อสารระหว่างทรัมป์และปูตินควรอยู่ในความสนใจของพันธมิตรอเมริกาและรัสเซียทั่วโลก โดยเฉพาะสี จิ้นผิง ของจีน เนื่องจากมีการส่งสารในลักษณะนี้ตามมาอีกหลายครั้งในช่วงเวลาที่ผ่านมา นอกจากนี้ ปูตินยังแสดงความคิดเห็นในลักษณะต่อต้านตะวันตกมากขึ้นและเชื่อมั่นว่าระเบียบโลกใหม่กำลังอยู่ในระยะของการสร้างสรรค์
สำหรับปูติน แม้เขาจะพยายามประจบทรัมป์โดยยกย่องให้เป็น “ผู้กล้าหาญ” และแสดงความพร้อมที่จะพิจารณาข้อเสนอที่มีจุดมุ่งหมายในการฟื้นฟูความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐฯ กับรัสเซีย แต่เขาก็ยังให้ความสำคัญกับความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียและจีนมากกว่าที่จะเฝ้าคอยในอนาคตกับสหรัฐฯ
ในขณะเดียวกัน ทรัมป์ได้วางแผนที่จะแยกรัสเซียออกจากจีน โดยใช้ประวัติศาสตร์ความขัดแย้งระหว่างสองประเทศนี้ เป็นไปได้ว่าทรัมป์อาจหวังใช้ประโยชน์จากความไม่ลงรอยกันระหว่างพวกเขาเพื่อเสริมสร้างประโยชน์ให้กับสหรัฐฯ แต่การที่จะปรับความสัมพันธ์ในลักษณะเดียวกับสหรัฐฯ-จีนช่วงทศวรรษ 1970 คงเป็นเรื่องยาก
นอกจากนี้ ความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียและจีนซึ่งดูแน่นแฟ้นในระดับผู้นำ อาจไม่มั่นคงเท่าที่เห็นจากภายนอก เนื่องจากรัสเซียรู้สึกไม่สบายใจกับบทบาทของจีนในภูมิภาคเอเชียกลางและความเป็น “หุ้นส่วนรุ่นน้อง” ให้กับจีน แต่ปัจจัยเหล่านี้อาจถูกทรัมป์ใช้เป็นประโยชน์ในการผลักดันความขัดแย้งระหว่างสองประเทศสิ่งที่ปูตินต้องคำนึงถึง
การที่ทรัมป์อาจบรรลุข้อตกลงกับปูตินแม้ว่าอาจทำให้ยุโรปและสหรัฐฯ เกิดการแบ่งแยก แทนที่จะรวมตัวกันในความร่วมมือภายใต้พันธมิตรข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก ขณะเดียวกัน การแข่งขันในเรื่องความเป็นใหญ่ระหว่างชาติมหาอำนาจทั้งสองจะยิ่งทำให้ทรัมป์ตกอยู่ในสถานะที่อาจเร่งการเสื่อมถอยของสหรัฐฯ โดยการปรับรูปร่างของระเบียบระหว่างประเทศตามประโยชน์ของตนเองที่อาจมีผลกระทบในระบบโลกขณะเดียวกัน.
Source : ทรัมป์, สี และปูติน: รักสามเส้าที่ผิดปกติและมีความสำคัญระดับโลก